Cinema, Рецензии, Филм

„Грипот на Петров“: пост-советски делириум со расипани кочници

Гледај.мк

„Се чини дека филмот неретко е во трка со себе да покаже колку слоеви на декаденција и вулгарност може да издржи пред да стане малку смешен.“

„Грипот на Петров“ е два и пол часовен халуциноген трип низ пост-советските рушевини на модерна Русија, режиран од Кирил Серебреников („Лето“, „Студентот“). Во трескавичен занес од висока температура на грип, Петров (Семјон Серзин) го носи пријателот Игор (Јури Колоколников) на прошетка низ урбаниот пекол на Екатеринбург. Сегашноста се меша со спомени од детството, а реалноста со приказната од стрипот што Петров го црта.  Поврзувањето на ликовите и временските рамки во една кохерентна наративна слика трае цел филм, а се избиструва…

Cinema, Рецензии, Филм

ЈАБОЛКА – Слатко-горчливиот вкус на сеќавањата

Гледај.мк

„Долгите статични кадри и бледите бои (заслуга на директорот на фотографија Бартоз Свиниарски) се испреплетени со мизансценот и глумата кои покажуваат само дружељубиви, збунети и наивни индивидуи.“

Дали знаевте дека јаболката се добри за паметење? Не знаеше ни Арис (Арис Серветалис) - главниот лик во долгометражното деби на Христос Никоу. Арис ги изгуби сеќавањата и веднаш почна страсно да јаде полни вреќи јаболка. Но, штом дозна дека тие можат да му го вратат помнењето од страв прејде на портокали. Од каде доаѓа овој страв од сеќавањето и на каква авантура може да однесе? Овие прашања се дел од темите на сатиричната драма „Јаболка“ која имаше премиера на…

Рецензии, Филм

„Смртта на Сталин“: Апсурдот на валканите политички игри

Гледај.мк

...„храбро го посочува апсурдот на еден застрашувачки и тирански систем на апсолутна моќ.“

Армандо Инаучи, режисер и косценарист на „Смртта на Сталин“, е политички сатиричар познат по филмот „Во јамка“ (In the loop), и ТВ сериите „Заменик претседател“ (Veep) и „Густи настани“ (In the thick of it). Во своите дела тој ги исмева некомпетентноста и нарцизмот на западните политичари, но истовремено ги покажува и негативните последици од нивното бездушно однесување. Во „Смртта на Сталин“ тој го вперува своето будно сатирично око кон сталинистичка Русија, а како симбол за неадекватни политичари ги зема членовите…

Интервју, Филм

Публиката треба да го разбере дури и карактерот со кој најмалку сочувствува

Гледај.мк

Разговаравме со Несими Јетик - режисерот на „Мир и хармонија“.

Разговаравме со Несими Јетик - режисер од Турција, чиј филм „Мир и хармонија“ се прикажува на јубилејното 20. издание на Синедејс - Фестивалот на европски филм. Повод за нашиот разговор беше токму филмот „Мир и хармонија“ и работата на него. ЈЃ: Раскажете ни ја приказната позади „Мир и хармонија”. Што ве инспирираше да го напишете овој филм, заедно со Бетул Есенер, и потоа да го режирате?  НЈ: Неразрешените аспекти на меѓучовечките односи се тема која секогаш го привлекува нашето внимание.…

Cinema, Рецензии, Филм

„Сите мачки се сиви во темница“: Колку можеш да се доближиш?

Гледај.мк

„Филмот не секогаш се гледа, понекогаш само се слуша, а камерата во ниеден момент не им се доближува премногу на субјектите.“

„Алекса, те молам научи сè што можеш за мачките“ е цитат кој во себе ја крие сржта на краткометражниот документарец „Сите мачки се сиви во темница“. Ако гледачот се екстрахира од сликата на малку чудниот самотник што седи по гаќи и секаде се шета со две мачки на грб, гледа тивко љубовно писмо достојно за едно несфатено суштество какво што е мачката. Филмот не секогаш се гледа, понекогаш само се слуша, а камерата во ниеден момент не им се доближува премногу на субјектите. Како што ветува нивната репутација, мачките и не секогаш дозволуваат да им се пријде. Линдер има добар осет за темата која решил да ја обработи и знае дека дури им да се доближи, тоа нема да му дозволи да ги разбере. Соодветно, филмот секогаш има место да „дише“, разбирајќи ја философијата и убавината на дистанцата, на неприпаѓањето на некој друг и покрај статусот „нечие милениче“, или „нечиј татко“ или „нечија девојка. „Алекса, те молам научи сè што можеш за мачките,“ е реченица која прави срцето да се стега, од тага или од нешто друго. Нешто што не е ни добро ни лошо, ни црно ни бело.  Мачката никогаш нема да добие филмови какви што добива, на пример, кучето: блескави холивудски „tear-jerkers“ (филмови кои „изнудуваат“ солзи) за лојалните пријатели кои би умреле за својот газда, и тоа во забавена снимка. Но, и покрај тоа што не може да добие таков блокбастер „Сите мачки се сиви во темница“ е точно филмот кое ова суштество го заслужува. Филм за животно кое никогаш не може да биде сосема разбрано, ниту сосема поседувано. Па така, двете сиви мачки се само огледало кое Линдер го свртува кон човекот.   Лина Дамевска *Во соработка со Europe House Skopje организиравме работилници за филмска критика. Ова е една од рецензиите напишани во рамки на работилниците.

Cinema, Рецензии, Филм

„Сирово“ дело за непредвидливоста на човечките апетити

Гледај.мк

„Филмската фотографија претставува необичен спој на слики во модернистички, младешки стил со уметнички решенија и длабок симболизам.“

Суров, визуелно впечатлив и необјасниво привлечен, „Сирово“ (Grave на француски или Raw на англиски) во режија и по сценарио на Жулија Докурно ја шокира и истовремено ја фасцинира својата публика. Во секој случај не е за оние со слаб желудник – барем кога станува збор за дел од присутните на филмскиот фестивал во Торонто, кои ја напуштиле киносалата по некои сцени. Филмот од француско-белгиска копродукција беше премиерно прикажан на Канскиот филмски фестивал во 2016 година. Добитник е на престижната награда…

Cinema, Рецензии, Филм

„За тело и душа“ – Најчистата љубов на највалканото место

Гледај.мк

„Во „За тело и душа“ режисерката успева да обработи клучни општествени прашања, меѓу кои и тешкотиите на лицата со попреченост.“

По 18 години битки со филмската индустрија, култната режисерка и сценаристка Илдико Енејди го создава „За тело и душа“. Филмот е нежна и бизарна артхаус романса која покажува како најчистите чувства кај човекот може да бликнат и во најсуровите околности. Повеќеслојната приказна е испреплетена со бајковити пејсажи, мистичност и комичност што го прави „За тело и душа“ филм кој тешко се заборава.  Како и во претходни нејзини филмови („Симон, Магионичарот“, „Тамас и Џули“), Илдико и во овој ги испитува пречките и предизвиците во човечката комуникација. Необичната љубов настанува во кланица за крави меѓу двајца осамени интроверти кои дознаваат дека секоја вечер го имаат истиот сон. Во сништата тие се елени кои заедно и безгрижно патуваат низ бајковит пејзаж, но во реалноста се плашат еден од друг и не знаат како да се зближат. Андре (Геза Морцсани) и Марија (Александра Борбели) не се стереотипни јунаци. Двајцата се сложени индивидуи кои на различен начин ја прифаќаат ново-стекнатата љубов, како и стравот и збунетоста што таа ги носи. Во филмот има само една песна („What he wrote“ од Лаура Марлинг), бавно темпо и статични кадри, но тоа совршено се вклопува со динамичниот мизансцен, неизвесноста на приказната и сензибилитетот на карактерите.   Во „За тело и душа“ режисерката успева да обработи клучни општествени прашања, меѓу кои и тешкотиите на лицата со попреченост. Андре има парализирана рака, а Марија е на аутистичниот спектар поради што станува дури и мета за потсмев на работниците во кланицата. Уште еден општествен проблем кој се проткајува низ филмот е третманот на животните во месната индустрија. Неколку пати се прави паралела меѓу распарчените крави во кланицата и двојниците на протагонистите – слободните елени кои талкаат низ дивината. Освен проблематизирање на правата и слободите на животните, ова сопоставување ја надополнува главната тема во филмот – вечната борба меѓу човечките двојности. Како може човекот да се вљуби и да биде емпатичен, а истовремено да работи во најбездушната индустрија? Илдико ги соединува овие навидум…

Рецензии, Филм

„Комбето“: И човекот е животно

Гледај.мк

...„служи како потсетник за „припитомениот“ гледач: под кошулите и вратоврските се крие гола кожа, а под неа крв“.

„Комбето“ е краткометражен филм од албанско-француска продукција кој ја следи приказната на неименуван, млад протагонист (Феникс Бросар) чија цел е да собере доволно пари за да избега од Албанија во „белиот свет“. Таков пат скапо чини, особено за двајца патници, а ликот на Бросар е одлучен со себе да го земе татко си (Арбен Бајрактарај). Решение наоѓа во борбите со непознати противници за „убав“ бакшиш, во багажникот на едно комбе кое вози и не застанува додека некој не изгуби или…

Cinema, Рецензии, Филм

„Студена војна” – Ако враќањето е цел, зошто тогаш одењето?

Гледај.мк

“Преку митското прикажување на деструктивните наративи на протагонистите, Павликовски го заокружува овој мрачен мјузикл, полн со тишини, во 89 минути.“

„Јас се движам во круг, одам и се враќам. Слободен и врзан. Ако враќањето е цел, зошто тогаш одењето?”  Овие реплики од романот „Дервишот и смртта” на Меша Селимовиќ претставуваат интроспекција на главниот лик (дервишот)  заглавен во вител, постојано размислувајќи за животот и смртта, што тие претставуваат, зошто луѓето имаат бесмислен страв од неизбежното. Темата за животот и неговата непредвидливост  во романот на Селимовиќ ја поврзувам со темата на филмот „Студена војна” (Cold war/Zimna wojna). Преку централните ликови Виктор (Томаш Кот) и Зула (Јоана Кулиг) режисерот ја претставил комплицираната љубовна врска на своите родители. Постојаното спојување и разделување на неговите родители во временски период од четири децении го инспирирало да ја создаде и екранизира оваа приказна за една невозможна љубов во времето на Советскиот сојуз. На почетокот на "Студена војна", диригентот и композитор Виктор се вљубува во младата Зула. Таа е дојдена на аудиција за изведба на фолклорна музика и танци. Главните ликови се во една неподнослива меланхолија, константно незадоволство и притоа се лишени од слободна љубовна врска. Иако Виктор тврди дека таа е жената на неговиот живот и двајцата се во љубовни врски со други луѓе.  Преку сцените со зачадените барови во кои пее Зула и музиката низ целиот филм, режисерот прави визуелен приказ на внатрешната борба на главните ликови. Потребата за успех во нивните кариери и политичкото влијание придонесуваат за нивна постојана разделба. Тврдоглавоста е главен двигател за нивното повторно спојување и покрај сите препреки  низ годините. Идентично со почетокот на филмот, кругот на оваа љубовна приказна се затвора со сцена со срушена црквa. Крајот на филмот е мрачен и ироничен - Виктор и Зула  се повторно заедно, но нивната дестинација воопшто не е мотивирачка. Преку митското прикажување на деструктивните наративи на протагонистите, Павликовски го заокружува овој мрачен мјузикл, полн со тишини, во 89 минути.  Во оваа социо-политичка разгледница од 20 век режисерот Павел Павликовски повторно се навраќа на црно-белиот формат кој го користеше во оскаровецот „Ида“. Ликовите во…